آنچه که یک داور فوتسال باید بداند!
در مسابقات رسمی:
داشتن تور برای دروازه ها الزامی است.
پهنای خطوط زمین باید هم اندازه با قطر میله ی دروازه ها یعنی هشت سانتی متر باشد.
چنانچه زمین و محوطه جریمه از حداقل اندازه قانونی نیز کوچک تر باشد فاصله نقطه پنالتی همان شش متر ثابت خواهد بود. ( یعنی نقطه پنالتی بیرون محوطه جریمه قرار می گیرد )
داوران حتما باید قبل از شروع هر دو نیمه بازی تور دروازه ها را بررسی نمایند.
در مسابقات رسمی:
توپ بازی حتما باید استاندارد و دوختی باشد. ( یعنی پرسی نباشد )
حضور توپ جمع کن الزامی است.
چنانچه توپ تیم میزبان بازی استاندارد نباشد، داوران بایستی تیم میزبان را ملزم به تهیه توپ استاندارد نمایند.
تعویض دروازبان ها نیز مانند بازیکن ها بصورت پروازی ( بدون توقف بازی ) در هر لحظه از بازی انجام می پذیرد.
فقط چهار نفر از بازیکنان به صورت همزمان اجازه گرم کردن کنار زمین را دارند و کنترل این محدودیت به عهده داور سوم می باشد.
در مسابقات رسمی خصوصا بازی های پلی آف حضور پزشکیار بی طرف ضروری است.
چنانچه یک بازیکن ذخیره به صورت عمدی وارد زمین شود و به هر طریق از یک گل صد در صد حریف جلوگیری کند آن بازیکن اخراج می شود و یک ضربه آزاد غیر مستقیم علیه تیم بازیکن متخلف در نظرگرفته می شود.
اگر در ضربات پنالتی تعداد بازیکنان یک تیم کمتر از پنج نفر باشد تعداد ضربات تغییر نخواهد کرد.
چنانچه در هر لحظه از بازی متوجه شدیم یک تیم شش نفره بازی می کند با رعایت اصل آوانتاژ بازی را متوقف و یک بازیکن را بدون اخطار به بیرون هدایت می کنیم. ( در صورت عدم تشخیص بازیکن ششم )
چنانچه یک تیم شش نفره گل زد گل را مردود و یک بازیکن را بدون اخطار به بیرون هدایت می کنیم ( در صورت عدم تشخیص بازیکن ششم ) و بازی را از محل توقف توپ با یک ضربه آزاد غیر مستقیم علیه تیم شش نفره شروع می کنیم .
چنانچه بازیکنی غیر از دروازه بان مصدوم شود و پزشکیار وارد زمین شود بازیکن مصدوم باید از زمین خارج شود و یکی از دو حالت زیر پیش می آید:
الف ) اگر خود بازیکن مصدوم قصد ادامه بازی را داشته باشد، باید در جریان بازی وارد زمین شود.
ب ) اگر بازیکن جانشین بجای وی وارد بازی شود، می تواند قبل از شروع بازی و در توقف بازی وارد زمین شود.
چنانچه دروازه بان تیمی مصدوم شود مداوای وی محدودیت زمانی دارد و چنانچه زمانگیر باشد باید تعویض انجام شود.
پوشیدن لباس آستین بلند برای یک تیم مشکلی ندارد، به شرطی که تمام بازیکنان لباس هماهنگی داشته باشند، یعنی همه ی بازیکنان تیم باید با هم هماهنگ باشند.
پوشیدن زیر پیراهنی و زیر شورتی به شرط همرنگ بودن با لباس اصلی مشکلی ندارد.
داوران در شروع بازی علاوه بر نظارت بر تجهیزات و وسایل بازیکنان باید ناخن های بازیکنان را نیز چک نمایند.
داشتن بازوبند کاپیتانی جزو دستورالعمل های فیفا می باشد و جزو قوانین نمی باشد و چنانچه از سوی تیمی نقض شود حتما باید توسط داوران گزارش شود.
داوران نیز نمی توانند از وسایلی استفاده کنند که چه برای خود و چه برای دیگران خطرآفرین باشد مانند ( ساعت فلزی ، حلقه ، انگشتر ، گردنبند و … )
لباس همرنگ دروازه بان ها نمی تواند دلیل موجهی برای تعطیلی یک بازی باشد.
نقض در قانون چهار اخطار ندارد
داور یک مدیر ارشد است. چون باید در هر زمان و هر مکان مدیریت خاص آن زمان و مکان را انجام دهد.
داوری: دیدن، تشخیص دادن، تصمیم گرفتن
یک داور خوب باید موارد زیر را در نظر داشته باشد:
۱) درک موقعیت بازی
۲) نتیجه بازی
۳) اهمیت بازی
۳) مکان بازی
۴) سطح بازی
داوران باید بعد از سوت خطا ابتدا جهت و سپس نوع و محل خطا را مشخص کنند.
یک داور خوب نبایستی به دنبال خطا باشد. ( منتظر حادث شدن خطا نباشد )
یک داور نباید از بین دیوار دفاعی عبور کند.
داور چه سوت بزند چه نزند تصمیم گرفته است.
داور باید در رعایت فاصله سخت گیر و تا حد ممکن با قدم زدن محل استقرار دیوار دفاعی را مشخص نکند .
داور نباید برای نوشتن شماره یک بازیکن دستور به برگشتن وی بدهد.
چنانچه قصد ندارد به بازیکنی اخطار یا اخراج نشان دهد، بی جهت دست را به سمت جیب نبرد. چون این عمل نشان دهنده ترس و دودلی می باشد.
داور نباید توپ را کنترل کند، بکارد و به دنبال توپ برود.
داور نباید برای آوردن، کاشتن و ضربه زدن به بازیکنان دستور بدهد.
داور نباید دیوار دفاعی را با دست هل بدهد و در پایان بازی به دنبال توپ برود.
داوران نباید از علامت ها و حرکات اضافه استفاده نمایند.
داور نباید هیچ وقت در حال حرکت علامت دهد.
داور دوم باید هنگام دویدن نیم نگاهی هم به نیمکت ذخیره تیم ها داشته و تخلفات را زیر نظر داشته باشد.
داوران در بین دو نیمه بازی باید بدون بحث و گفتگو بنشینند و باید انتقادپذیر و حتما شنونده باشند.
مواردی که یک داور موجب اتلاف وقت می شود:
۱) طول دادن ثبت اخطار و اخراج
۲) عدم دادن آوانتاژ
۳) مداوا نمودن بازیکنان مصدوم در زمین بازی
۴) بیش از حد صحبت کردن با بازیکنان
۵) اصرار در زدن ضربه در محل دقیق
۶) اصرار در ایجاد دیوار دفاعی
داور خوب داوری است که در جریان بازی اصلا دیده نشود.
ویژگی های یک داور خوب در مهار کردن و کنترل بازی:
دانش، تجربه، روانشناسی، آمادگی بدنی
وضعیت های اصلی برای جایگیری و حرکت در زمین :
۱) زمان و مکان صحیح
۲) پرهیز از محو شدن در بازی
۳) نگه داشتن توپ بین سرداور و داور
۴) اصلاح زاویه دید
نکته مهم: زاویه دید مناسب بهتر از فاصله کم است.
مکث معقول: یعنی رعایت فاصله بین دیدن و تصمیم گرفتن.
شمارش چهار ثانیه بایستی واضح و به صورت سمعی و بصری انجام پذیرد.
آوانتاژ: در فوتسال هنگامی از آوانتاژ استفاده می شود که این تصمیم داوران موقعیتی به مراتب بهتر و جدید، همراه با سلامتی بازی و بازیکنان برای تیمی که به نفع آن آوانتاژ داده شده بوجود آید .
نکاتی در مورد آوانتاژ:
۱) در هنگام آوانتاژ داور باید از کلمه آوانتاژ استفاده نماید، نه از کلماتی دیگر مانند بازی، ادامه و …
۲) آوانتاژ جزو اختیارات داور است، نه وظایف وی.
۳) پس از خطای پنجم آوانتاژ زمانی معنی می دهد که احتمال به ثمر رسیدن گل بسیار زیاد باشد در غیر اینصورت گرفتن خطا بهتر است.
در خطای گفتاری بازیکن حریف باید حتما گول بخورد و توپ را از دست بدهد تا داور بتواند بازی را متوقف نماید و بازیکن متخلف را با یک کارت زرد و تیم وی را با یک ضربه آزاد غیر مستقیم جریمه نماید.
تفاوت های سر داور با داور دوم:
۱) نوشتن گزارش داوری
۲) تعطیلی یا ادامه بازی
۳) شروع مجدد بازی
۴) تصمیم نهایی در اختلاف نظرها
۵) اجرای ضربه پنالتی، ضربه پنالتی از نقطه دوم و ضربات پنالتی
وقت نگهدار:
داشتن کرنومتر حتی در صورت وجود اسکوربرد الزامی است.
داور سوم باید در پایان نیمه اول، و بازی هایی که نیاز به وقت اضافه دارد در پایان نیمه دوم و پایان نیمه وقت اضافه اول، اسامی بازیکنان داخل زمین را یادداشت نماید، زیرا اگر در بین نیمه بازیکنی که در بازی بوده، اخراج شد یا کارت زرد دوم را دریافت نمود تیم او باید در شروع بازی در نیمه بعدی با تعداد کمتری بازیکن بازی را آغاز نماید.
در صورتی که اشتباه واضحی در اخطار دادن و یا اخراج بازیکنی روی دهد و یا خشونتی خارج از دید سرداور و داور دوم صورت پذیرد، داور سوم باید موارد را به داوران گزارش دهد.
در صورت عدم حضور یکی از داوران، داور سوم بجای داور دوم قرار می گیرد.
داوران باید شماره زننده گل و گیرنده اخطار و اخراج را به داور سوم اشاره نمایند.
داوران باید پس از تایم اوت بازی را با سوت آغاز نمایند.
زمان استراحت بین دو نیمه حداکثر پانزده دقیقه می باشد و نباید از این مقدار بیشتر شود.
در هنگام تایم اوت بهتر است داوران موارد زیر را با یکدیگر بررسی نمایند :
۱) خطاها ۲) کارت ها ۳) تعداد گل ها ۴) زمان باقیمانده
در تایم اوت بازیکنان می توانند داخل زمین بمانند و یا زمین را ترک نمایند، ولی بازیکنان ذخیره باید کاور داشته باشند و بیرون زمین بمانند.
تیم ها باید از یک دقیقه تایم اوت بصورت کامل استفاده کرده و پس از اتمام تایم اوت بازیکنان می توانند عمل تعویض را انجام دهند.
چنانچه مربی یک تیم امکان اعلام تایم اوت را نداشته باشد، هر یک از مسئولین تیم اجازه در خواست تایم اوت را دارند.
چنانچه در هل دادن و تنه زدن از نیروی زیاد و افراطی استفاده شود خطا می باشد، نه هل دادن و تنه زدن ضعیف که کارایی ندارد.
کلمه تکل ( در لاتین ) به معنای درگیر شدن می باشد و اسلایدینگ ( در لاتین ) به معنای سر خوردن است.
اسلایدینگ تکل زمانی اتفاق می افتد که بازیکن با سرخوردن توپ بازیکن مقابلش را بزند.
شرایط وقوع اسلایدینگ تکل:
۱) سرخوردن باید به وقوع بپیوندد.
۲) سرخوردن با فاصله صورت بگیرد.
۳) با سر خوردن توپ بازیکن مقابلش را بزند .
تذکرات:
۱) هر سر خوردنی اسلایدینگ تکل محسوب نمی شود.
۲) تکل می تواند با یک و یا دو پا صورت بگیرد.
۳) بازیکن که روی زمین افتاده، چون به ناچار در آن وضعیت قرار گرفته است، اگر توپی را بزند اسلایدینگ به حساب نمی آید، چون سرخوردنی وجود ندارد. ( به شرط اینکه مزاحمتی برای بازیکنان حریف ایجاد نکند )
وقتی دو خطای همسان و همزمان توسط دو بازیکن از دو تیم صورت بگیرد، گرفتن خطا معنی ندارد و بازی پس از توقف باید با دراپ بال شروع شود.
اقدام به پشت پا زدن نیز خطا می باشد، حتی اگر بازیکن حریف پای خود را بلند کرده و از این برخورد فرار کند.
در فوتسال برای هر شبیه سازی یا فریب داور حتی با برخورد بدنی می توان اخطار داد، زیرا خطاها ثبت می شود.
ابزارهای مختلف داور در برخورد با بازیکنان خاطی:
۱) نگاه کردن
۲) تذکر دادن بدون توقف بازی
۳) توقف و تذکر با رعایت فاصله
۴) نشان دادن کارت زرد
۵) نشان دادن کارت قرمز
نکته: درهمه موارد باید درک متقابل وجود داشته باشد.
فقط به بازیکنان داخل زمین و بازیکنان جانشین می توان کارت زرد یا قرمز نشان داد، و به مربیان و مسئولین تیم نمی توان کارت نشان داد و در صورت تخلف باید آن ها را اخراج و برایشان گزارش نوشت.
کاپیتان تیم هیچگونه موقعیت خاص و یا امتیازی از نظر قوانین بازی ندارد، ولی مسئول رفتار تیمش می باشد.
در خطای شدید نباید از آوانتاژ استفاده شود، مگر اینکه پس از آوانتاژ موقعیت آشکار گل پدید آید.
برخورد زننده:
یک بازیکن زمانی مرتکب برخورد زننده می شود که با استفاده از رفتار وحشیانه و حداکثر نیرو حمله ور شود. این حمله ور شدن می تواند علیه داور، بازیکنان خودی، بازیکنان حریف، تماشاگر، مسئولین و یا هر شخص دیگری باشد.
برخورد زننده می تواند در زمین بازی یا خارج از محدوده زمین بازی رخ می دهد، چه توپ در زمین باشد چه نباشد.
رهنمود: برخورد زننده، غالبا منجر به مقابله جمعی می باشد.
در صورت بروز مقابله جمعی بدون دخالت مستقیم بازیکنان را کنترل کنید. یعنی آنها را با دست کنار بزنید.
بازیکنان مسبب امر و کسانی که از دور برای شرکت در مقابله می دوند را شناسایی کنید.
فرصت آشکار گل:
اگر داور در طی بدست آمدن فرصت مسلم گل از آوانتاژ استفاده نماید و مستقیما گل بدست آید با وجود اینکه حریف عمدا دست را به توپ زده یا خطا کرده نمی توان بازیکن را اخراج کرد ولی باید به او اخطار نشان داد.
معیارهای تصمیم گیری برای جریمه کردن بازیکن زمانی که موقعیت آشکار گل بوجود می آید:
۱) جهت بازی
۲) محل انجام خطا از نظر فاصله
۳) نزدیکی بازیکن به توپ
۴) احتمال کنترل توپ
۵) موقعیت و تعداد بازیکنان حریف
۶) کوشش بازیکن برای گل زدن
سوت های اجباری و اختیاری:
سوت های اجباری:
۱) شروع بازی در نیمه اول و دوم بازی
۲) توقف بازی
۳) ضربات آزاد با ایجاد دیوار دفاعی
۴) ضربه و ضربات پنالتی
اختیاری:
۱) ضربه کرنر
۲) ضربه دروازه
۳) ضربه اوت
۴) اجرای ضربات آزاد
در پایان هر نیمه اگر خطای پنالتی یا خطای ششمی اتفاق بیفتد باید اجرا شود، ولی بازیکنان جانشین حق شرکت در پنالتی را ندارد.
کلیه ضربات پنالتی را نباید به عقب پاس داد و اگر به عقب زده شود باید ضربه پنالتی تکرار شود .
بازیکن جانشین قبل از ورود به زمین نمی تواند اوت بزند.
اگر توپ پس از ضربه یا لمس مستقیما به اوت برود، ضربه اوت به نفع تیم حریف اعلام می شود. ( اوت به اوت ) زیرا خط نیز جزو زمین محسوب می شود.
در اوت توپ پس از کوچکترین لمسی در بازی قرار می گیرد.
برخورد توپ به سقف محل برگزاری مسابقه اوت محسوب می شود.
در ضربات اوت شمارش چهار ثانیه زمانی شروع می شود که تمام شرایط برای زدن اوت فراهم شود.
برای موارد زیر نمی توان بازی را نگه داشت:
۱) بستن بند کفش بازیکنان
۲) تعویض زننده ضربات
۳) کاشتن دقیق توپ روی خط
۴) اعتراض به عدم رعایت فاصله
اگر هنگام شمارش چهار ثانیه بازیکن حریف فاصله را کم کند، شمارش را قطع می کنیم و اقدام به رعایت فاصله می کنیم، سپس شمارش را دوباره آغاز می کنیم.
اوت دروازه روشی برای شروع مجدد بازی است.
از پرتاب اوت دروازه نمی توان مستقیما گلی به ثمر رساند.
اگر توپ کاملا از محوطه جریمه خارج نشود یا قبل از خروج از محوطه جریمه با بازیکن مدافع یا مهاجم برخورد کند، ضربه دروازه تکرار می شود.
بازی کردن بیش از چهار ثانیه دروازه بان با توپ چه با پا چه با دست در نیمه خودی خطا می باشد. ( خطای نیمه )
در پاس به عقب ( خطای نیمه ) تحت هر شرایطی اگر توپ با دروازه بان برخورد کند و توپ وارد دروازه شود گل قبول است . (اصل آوانتاژ)
ضربه کرنر خطای مکانی ندارد، بلکه خطای زمانی دارد.
در ضربه کرنر عبور پا از خط طولی و عرضی زمین خطا محسوب نمی شود.
ضربات پنالتی
روشی است برای تعیین تیم برنده بعد از تساوی یک مسابقه، در زمانی که برنده بازی باید مشخص شود.
کاپیتان برنده سکه تعیین می کند که ضربه شروع را می زند یا می گیرد.
هر دوازده نفر یک تیم می توانند در ضربات پنالتی شرکت کنند.
در ضربات پنالتی در صورت تکرار ضربه، زننده ضربه ثابت خواهد بود.
در ضربات پنالتی داور و داور سوم مسئول ثبت نتایج هستند.
برای هر ضربه می توان دروازه بان را عوض نمود.
اگر در جریان ضربات پنالتی بازیکنی اخراج شد، دیگر نیازی نیست که از تیم مقابل یک نفر کم شود.
گزارش نویسی:
یک بازی خوب با یک گزارش خوب تکمیل می شود.
در گزارش نویسی ابتدا تیم میزبان سپس تیم میهمان نوشته می شود. ولی در تورنومنت ها نام تیم ها به ترتیب حروف الفبا نوشته می شود.
گزارش باید بدون خط خوردگی و لاک گیری باشد.
اگر بازیکنی در یک بازی دو کارت زرد گرفت، باید علاوه بر ثبت کارت قرمز با توضیحات کامل، کارت زرد وی را نیز ثبت کرد.
گزارش نباید بر اساس حدس، گمان، نسنجیده و اغراق آمیز باشد.
نتیجه بازی باید به حروف نوشته شود.
در یک گزارش تمام علائم از چپ به راست نوشته می شود.
معمولا تا دو روز بعد از بازی ( ۴۸ ساعت ) می توان گزارش را تحویل داد.
رفتار تیم معمولا یکی از موارد زیر خواهد بود ( عالی ، خیلی خوب ، خوب ، متوسط ، ضعیف )
تیمی که بیشتر از دو کارت زرد می گیرد نباید رفتارش خوب نوشته شود.
لیست اسامی بازیکنان را می توان تا قبل از مسابقه تغییر داد.
اطلاعات باید:
۱) خوش خط باشد
۲) واضح و رسا باشد
۳) کامل باشد
۴) بیان کننده تمام اتفاقات باشد. ( با قید زمان و حالت مکان )
آوانتاژ قانون نیست ولی از قانون مهمتر است.
کلیه بازیکنان ذخیره در طول بازی تحت اختیار داوران می باشند و بدون اجازه حق ترک سالن را ندارند.
اگر بازی برای مدت زیادی متوقف شد، داوران باید برای شروع مجدد بازی با دراپ بال، بازی را با سوت آغاز نمایند.
موارد تعطیلی بازی:
۱) قطع برق و عدم وصل مجدد
۲) پرتاب اشیاء توسط تماشاگران به صورت شدید
۳) حضور تماشاچیان در زمین بازی
۴) حمله دسته جمعی بازیکنان به داور
۵) عوامل طبیعی
در منطقه فنی فقط یک نفر حق راهنمایی و هدایت تیم را دارد و پس از راهنمایی باید مجددا بنشیند.
اگر خطایی صورت گرفت بازی از محل وقوع خطا، ولی چنانچه تخلفی صورت گرفت بازی باید از محل توقف توپ آغاز گردد.
